बॅटरी शॉर्ट सर्किट ही एक गंभीर चूक आहे: बॅटरीमध्ये साठवलेली रासायनिक ऊर्जा थर्मल एनर्जीच्या स्वरूपात नष्ट होईल, डिव्हाइस वापरता येणार नाही. त्याच वेळी, शॉर्ट सर्किटमुळे तीव्र उष्णता निर्माण होते, ज्यामुळे केवळ बॅटरी सामग्रीची कार्यक्षमता कमी होत नाही तर थर्मल पळून गेल्यामुळे आग किंवा स्फोट देखील होऊ शकतो. शॉर्ट सर्किट होऊ शकणाऱ्या डिव्हाइसमधील संभाव्य परिस्थिती दूर करण्यासाठी आणि शॉर्ट सर्किट धोकादायक ऑपरेटिंग स्थिती निर्माण करणार नाही याची खात्री करण्यासाठी, आम्ही लिथियम-आयन बॅटरीच्या नियोजनाचा अभ्यास करण्यासाठी COMSOL मल्टीफिजिक्स वापरू शकतो.
बॅटरी शॉर्ट सर्किट कसा होतो?
साठवलेल्या रासायनिक ऊर्जेचे विद्युत उर्जेमध्ये रूपांतर करण्यास बॅटरी सक्षम आहे. सामान्य ऑपरेशन दरम्यान, बॅटरीचे दोन इलेक्ट्रोड नकारात्मक इलेक्ट्रोडची इलेक्ट्रोकेमिकल रिडक्शन रिडक्शन रिॲक्शन आणि एनोडची ऑक्सिडेशन प्रतिक्रिया निर्माण करतील. डिस्चार्ज प्रक्रियेदरम्यान, सकारात्मक इलेक्ट्रोड 0.10-600 आहे आणि नकारात्मक इलेक्ट्रोड सकारात्मक आहे; चार्जिंग प्रक्रियेदरम्यान, दोन इलेक्ट्रोड वर्ण स्विच केले जातात, म्हणजे, सकारात्मक इलेक्ट्रोड सकारात्मक आहे आणि नकारात्मक इलेक्ट्रोड नकारात्मक आहे.
एक इलेक्ट्रोड सर्किटमध्ये इलेक्ट्रॉन सोडतो, तर दुसरा इलेक्ट्रोड सर्किटमधून इलेक्ट्रॉन घेतो. ही अनुकूल रासायनिक अभिक्रियाच सर्किटमध्ये विद्युतप्रवाह चालवते आणि अशा प्रकारे मोटर किंवा लाइट बल्ब सारखे कोणतेही उपकरण, बॅटरीला जोडल्यावर ऊर्जा मिळवण्यास सक्षम असते.
तथाकथित शॉर्ट सर्किट म्हणजे जेव्हा इलेक्ट्रॉन विद्युत उपकरणाशी जोडलेल्या सर्किटमधून प्रवाहित होत नाहीत तर थेट दोन इलेक्ट्रोड्समध्ये जातात. या इलेक्ट्रॉन्सना कोणतेही यांत्रिक कार्य करण्याची आवश्यकता नसल्यामुळे, प्रतिकार खूपच लहान असतो. परिणामी, रासायनिक अभिक्रिया वेगवान होते आणि बॅटरी स्वत: ची डिस्चार्ज करण्यास सुरवात करते, कोणतेही उपयुक्त कार्य न करता आपली रासायनिक ऊर्जा गमावते. शॉर्ट-सर्किट केल्यावर, जास्त प्रवाहामुळे बॅटरीची प्रतिरोधक क्षमता गरम होते (ज्युल हीट), ज्यामुळे डिव्हाइस खराब होऊ शकते.
बॅटरीमधील यांत्रिक नुकसान हे शॉर्ट सर्किटचे एक कारण आहे. जर एखादी धातूची विदेशी वस्तू बॅटरी पॅकला पंक्चर करते किंवा बॅटरी पॅक गुळण्यामुळे खराब झाल्यास, तो अंतर्गत प्रवाहकीय मार्ग तयार करेल आणि शॉर्ट सर्किट तयार करेल. "पिनप्रिक चाचणी" ही लिथियम-आयन बॅटरीसाठी मानक सुरक्षा चाचणी आहे. चाचणी दरम्यान, स्टीलची सुई बॅटरीला छिद्र करेल आणि ती लहान करेल.
बॅटरीचे शॉर्ट सर्किटिंग प्रतिबंधित करा
बॅटरी किंवा बॅटरी पॅक शॉर्ट सर्किटपासून संरक्षित केले जावे, ज्यामध्ये बॅटरी रोखण्याच्या उपायांसह आणि प्रवाहकीय सामग्रीचे समान पॅकेज एकमेकांच्या संपर्कात असावे. बॅटऱ्या वाहतुकीसाठी बॉक्समध्ये पॅक केल्या जातात आणि बॉक्समध्ये एकमेकांपासून विभक्त केल्या पाहिजेत, जेव्हा बॅटरी शेजारी ठेवल्या जातात तेव्हा सकारात्मक आणि नकारात्मक ध्रुव एकाच दिशेने असतात.
बॅटरीच्या शॉर्ट सर्किटिंगला प्रतिबंध करण्यासाठी खालील पद्धतींचा समावेश आहे, परंतु इतकेच मर्यादित नाही.
a जेथे व्यवहार्य असेल तेथे, प्रत्येक सेल किंवा प्रत्येक बॅटरीवर चालणाऱ्या यंत्रासाठी गैर-वाहक सामग्री (उदा. प्लास्टिक पिशव्या) बनवलेले पूर्णपणे बंद केलेले आतील पॅकेजिंग वापरा.
b बॅटरी अलग ठेवण्यासाठी किंवा पॅकेज करण्यासाठी योग्य साधन वापरा जेणेकरून ती पॅकेजमधील इतर बॅटरी, उपकरणे किंवा प्रवाहकीय सामग्री (उदा. धातू) यांच्या संपर्कात येऊ शकत नाही.
c नॉन-कंडक्टिव्ह प्रोटेक्टिव्ह कॅप्स, इन्सुलेटिंग टेप किंवा उघड्या इलेक्ट्रोड्स किंवा प्लगसाठी संरक्षणाची इतर योग्य साधने वापरा.
जर बाह्य पॅकेजिंग टक्कर टाळू शकत नसेल, तर बॅटरी इलेक्ट्रोड तुटण्यापासून किंवा शॉर्ट सर्किट होण्यापासून रोखण्यासाठी केवळ बाह्य पॅकेजिंगचा वापर केला जाऊ नये. हालचाली टाळण्यासाठी बॅटरीने पॅडिंगचा देखील वापर केला पाहिजे, अन्यथा इलेक्ट्रोडची टोपी हालचालीमुळे सैल होते किंवा इलेक्ट्रोडने दिशा बदलल्याने शॉर्ट सर्किट होते.
इलेक्ट्रोड संरक्षण पद्धतींमध्ये खालील उपायांचा समावेश आहे, परंतु इतकेच मर्यादित नाही:
a इलेक्ट्रोडला पुरेशा ताकदीच्या कव्हरवर सुरक्षितपणे जोडणे.
b बॅटरी कठोर प्लास्टिकच्या पॅकेजमध्ये पॅक केली जाते.
c बॅटरी इलेक्ट्रोडसाठी रिसेस केलेले डिझाइन वापरा किंवा इतर संरक्षण ठेवा जेणेकरून पॅकेज टाकले तरीही इलेक्ट्रोड तुटणार नाहीत.
पोस्ट वेळ: फेब्रुवारी-०७-२०२३